Jak bezpiecznie położyć i postawić maszt
Kładzenie i stawianie masztu często należy do zajęć nielubianych przez żeglarzy. Niestety bez położenia masztu nie da się przepłynąć Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, gdyż jeziora połączone są ze sobą kanałami i śluzami, a nad niektórymi naturalnymi przesmykami łączącymi zbiorniki biegną mosty drogowe lub kolejowe.
Kładzenie i stawianie masztu to nieodłączna część żeglowania po Mazurach, warto więc dobrze zapoznać się z jachtem przed pierwszym kładzeniem masztu. Unikniemy wtedy niepotrzebnych nerwów i chaosu w trakcie manewru.
Maszt można kłaść i stawiać już przy dwuosobowej załodze – my robimy tak od lat i mamy niezłą wprawę. W przypadku większej załogi, każdy powinien mieć wyznaczone zadanie, nawet jeśli polega ono na siedzeniu i nie przeszkadzaniu.
Maszt /
Jak położyć maszt
- Stajemy dziobem lub rufą do wiatru i fali (najlepiej na kotwicy,ale można też w ruchu płynąc powoli),
- Sprawdzamy, czy cuma dziobowa nie blokuje bramki do kładzenia masztu,
- Wyciągamy pełzacze grota z likszpary,
- Luzujemy lazy jacka, topenantę, fał rolfoka i obciągacz bomu,
- Odpinamy bom i kładziemy na burcie (to bardzo ważne, bowiem przy nie odpiętym bomie łatwo o zgięcie mocowania bomu do masztu!),
- Sprawdzamy, czy fał rolfoka nie będzie blokował kładzenia masztu,
- Zamykamy wszystkie klapy na jachcie, (forluk, suwklapę),
- Chowamy zbędny sprzęt,
- Sprawdzamy, czy fał bramki do kładzenia masztu jest dobrze przymocowany czy nie jest przetarty,
jeśli chcemy kłaść maszt z kokpitu, - Przeprowadzamy fał przez stoper, jeśli nie to zostajemy z nim na dziobie, pilnując by nie był splątany,
- Równomiernie balastujemy jacht,
- Wyjmujemy przetyczkę bramki do kładzenia masztu, przetrzymając napięty lub zaknagowany fał
- Delikatnie popychamy maszt w kierunku rufy
luzu - Jemy fał do kładzenia masztu, pilnując, by maszt opuszczał się w osi jachtu,
- Sprawdzamy, czy ściągacze na wantach dobrze się układaja (czy się nie wyginają!),
- Zbieramy wpadający do wody achtersztag na pokład,
- Po położeniu masztu wybieramy mocno fał do kładzenia masztu tak, żeby sztywny sztag był maksymalnie napięty/prosty (bardzo ważne, gdyż pogięte lub połamane aluminiowe rurki sztywnego sztagu utrudniają rozwijanie rolfoka!),
- Zbieramy i przywiązujemy krawatami do masztu luźne liny (wanty, sztag, achtersztag, fały).
Jak postawić maszt
- Stajemy dziobem lub rufą do wiatru i fali (najlepiej na kotwicy),
- Sprawdzamy stan olinowania stałego, w tym przede wszystkim przetyczki, zawleczki i ściągaczy (czy są skontrowane),
- Zamykamy wszystkie klapy na jachcie,
- Chowamy zbędny sprzęt,
- Odwiązujemy krawaty mocujące luźne liny do masztu,
- Równomiernie balastujemy jacht,
- Podrywamy maszt do góry,
- Wybieramy fał bramki, pilnując, by maszt podnosił się w osi jachtu,
- Sprawdzamy, czy liny lub wanty nie zahaczają się o okucia i osprzęt na pokładzie,
- Upewniamy się, czy ściągacze na wantach dobrze się układają (czy się nie wyginają!),
- Sprawdzamy, czy pod piętą masztu nic nie ma,
- Po postawieniu masztu mocujemy bramkę do pokładu przy pomocy przetyczki, jeśli mamy z tym problem możemy poluzować troszkę achtersztag,
- Klarujemy fał bramki,
- Zakładamy bom, wprowadzamy pełzacze grota do likszpary,
- Wybieramy lazy jacka, topenantę, obciągacz bomu i ewentualnie achtersztag, jeśli go poluzowaliśmy.
Przy stawianiu masztu należy bardzo uważać, by nie stawiać go „na siłę”.
Jeśli maszt „ciężko idzie”, to prawdopodobnie któraś z lin lub want zahaczyła o:
- kabestan,
- leżący na burcie bom,
- pagaj, wiosło albo bosak,
- silnik,
- rumpel,
- jarzmo steru.